Od czego zależy WIBOR i jak wpływa na raty kredytów?

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to kluczowy wskaźnik finansowy określający średnią stopę procentową, po jakiej banki na polskim rynku międzybankowym decydują się pożyczać od siebie pieniądze. Jego znaczenie jest szczególnie istotne dla osób posiadających kredyty ze zmiennym oprocentowaniem, ponieważ poziom WIBOR bezpośrednio wpływa na wysokość rat kredytów hipotecznych oraz gotówkowych[1][2][3]. W poniższym artykule wyjaśniamy, od czego zależy poziom tego wskaźnika i w jaki sposób przekłada się on na obciążenia finansowe kredytobiorców.

Co to jest WIBOR i jak jest ustalany?

WIBOR jest codziennie wyliczaną wartością średniej stopy procentowej, po jakiej banki deklarują dostępność środków na rynku międzybankowym w Polsce. Jest to wynik deklaracji poszczególnych instytucji finansowych, które wskazują, za jaką cenę są skłonne udzielać sobie krótkoterminowych pożyczek[2][3]. Proces ustalania WIBOR ma charakter transparentny i odbywa się cyklicznie, co czyni wskaźnik wiarygodnym punktem odniesienia przy wycenie oprocentowania kredytów.

Dzięki temu, że WIBOR odzwierciedla realną sytuację na rynku finansowym, stanowi on fundament dla kalkulacji oprocentowania większości kredytów ze zmiennym oprocentowaniem w Polsce[1][2][3]. Zmiany w notowaniach WIBOR mogą zatem szybko wpłynąć na koszty finansowania zaciąganych zobowiązań.

Składniki oprocentowania kredytów i ich zależność od WIBOR

Oprocentowanie kredytu składa się z dwóch podstawowych elementów: zmiennego WIBOR oraz stałej marży bankowej. Marża ta jest ustalana indywidualnie przez bank i nie zmienia się w trakcie trwania umowy kredytowej[2][3]. WIBOR, w przeciwieństwie do marży, ulega codziennym fluktuacjom zgodnym z aktualną sytuacją na rynku międzybankowym.

Połączenie tych dwóch wartości daje całkowite oprocentowanie kredytu, co w konsekwencji przekłada się na wysokość raty. Oznacza to, że wzrost WIBOR powoduje podwyższenie rat kredytów zmiennoprocentowych, z kolei jego spadek skutkuje ich obniżeniem[1][2][4].

Wpływ WIBOR na raty kredytów ze zmiennym oprocentowaniem

Każda zmiana WIBOR, nawet rzędu 0,25 punktu procentowego, bezpośrednio wpływa na kwotę odsetek naliczanych w ramach kredytów o zmiennym oprocentowaniu. Taka zmiana jest proporcjonalna i niemal natychmiastowa, co oznacza, że raty tych kredytów dostosowują się odpowiednio do aktualnej wartości wskaźnika[1][2].

Nie dotyczy to jednak kredytów ze stałym oprocentowaniem, które pozostają niewrażliwe na zmiany rynku międzybankowego i ustalone oprocentowanie przez cały czas trwania umowy[3].

Wzrost poziomu WIBOR nie tylko podwyższa obciążenia domowych budżetów, ale także wpływa na zdolność kredytową potencjalnych kredytobiorców, ponieważ wyższe oprocentowanie powoduje zwiększenie przewidywanych kosztów spłaty kredytów[3].

Rola stopy referencyjnej NBP w kształtowaniu WIBOR

Stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego (NBP) jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na poziom WIBOR. Zmiana stopy referencyjnej przez NBP powoduje przesunięcie na całym rynku pieniężnym, oddziałując na wycenę depozytów, kredytów oraz innych instrumentów finansowych[1].

W praktyce podwyższenie stóp procentowych przez NBP zwykle skutkuje wzrostem WIBOR, co przekłada się na zwiększone koszty kredytów. Analogicznie, obniżka tych stóp sprzyja spadkowi WIBOR i redukcji rat kredytowych. Dlatego decyzje banku centralnego mają kluczowe znaczenie dla sytuacji finansowej kredytobiorców i całej gospodarki[1][3].

WIRON – nowy wskaźnik zastępujący WIBOR

Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem nowego wskaźnika – WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight), który ma zastąpić WIBOR w nowych umowach kredytowych. WIRON będzie oparty na stopie overnight i ma charakteryzować się niższą wartością niż WIBOR – różnica wynosi około 1 punkt procentowy[2].

To oznacza, że w przyszłości kredyty oparte na WIRON mogą być korzystniejsze dla kredytobiorców ze względu na potencjalnie niższe oprocentowanie i raty. Jednakże wcześniejsze umowy kredytowe pozostaną powiązane z WIBOR przez okres kolejnych kilku lat po wprowadzeniu WIRON[2].

Przejście na nowy wskaźnik ma usprawnić rynek kredytowy i dostosować go do międzynarodowych standardów, co pozytywnie wpłynie na transparentność i stabilność warunków kredytowych.

Aktualne trendy i skutki zmian WIBOR

Według danych z kwietnia 2025 roku, WIBOR 3M spadł poniżej poziomu 5,70%, co jest sygnałem możliwego obniżenia rat w kredytach o zmiennym oprocentowaniu[4]. Spadek tego wskaźnika zmniejsza comiesięczne obciążenia, co z kolei może wpłynąć na wzrost zainteresowania kredytami.

Zmiany WIBOR mają też szeroki wpływ na cały rynek finansowy – wpływają na koszty kredytów, oprocentowanie lokat czy też kart kredytowych, a tym samym oddziałują na decyzje konsumentów i przedsiębiorstw[1].

Wzrost WIBOR może spowodować zmniejszenie popytu na kredyty, a obniżka – jego wzrost, dlatego monitorowanie i rozumienie mechanizmów tego wskaźnika jest niezbędne zarówno dla banków, jak i klientów indywidualnych.

Podsumowanie

WIBOR jest fundamentalnym elementem kształtującym koszty kredytów z oprocentowaniem zmiennym w Polsce. Jego poziom ustalany jest na podstawie codziennych deklaracji banków w rynku międzybankowym i podlega wpływowi m.in. stopy referencyjnej NBP. Zmiany WIBOR przekładają się na wysokość rat kredytów hipotecznych oraz gotówkowych, a także na zdolność kredytową potencjalnych kredytobiorców[1][2][3]

W najbliższym czasie należy spodziewać się wdrożenia wskaźnika WIRON, który zastąpi WIBOR w nowych umowach kredytowych, co może przyczynić się do korzystniejszych warunków finansowania dla kredytobiorców[2].

Źródła:

  1. https://kancelariafrejowskichf.pl/co-to-wibor-jak-wplywa-na-kredyt/
  2. https://helpfind.pl/blog/wibor-co-to
  3. https://notus.pl/blog-finansowy/kredyty-hipoteczne/wibor-czy-banki-zarabiaja-dodatkowo-na-wskazniku-referencyjnym/
  4. https://www.money.pl/banki/wazny-wskaznik-w-dol-raty-kredytow-moga-zaczac-spadac-7143450538171360a.html