Jak napisać politykę rachunkowości zgodnie z aktualnymi przepisami?

Polityka rachunkowości to kluczowy dokument regulujący sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych. Zapewnia ona spójność i przejrzystość ewidencji zdarzeń gospodarczych w każdej jednostce, która jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Aktualne przepisy, w szczególności ustawa o rachunkowości, nakładają konkretne obowiązki dotyczące tworzenia i aktualizacji tego dokumentu. Szczególnie ważne jest to w świetle zmian prawnych, które wchodzą w życie od 2025 roku, w tym podwyższenie progów przychodów netto dla obowiązku posiadania polityki rachunkowości. W poniższym artykule wyjaśniamy, jak poprawnie napisać politykę rachunkowości zgodnie z aktualnymi przepisami, uwzględniając najnowsze regulacje.

Podstawy prawne i znaczenie polityki rachunkowości

Podstawą prawną polityki rachunkowości jest ustawa o rachunkowości, ze szczególnym uwzględnieniem art. 4 i art. 10. Art. 4 nakłada wymóg rzetelnego i jasnego przedstawiania sytuacji finansowej, natomiast art. 10 wymaga odpowiedniej dokumentacji zasad prowadzenia rachunkowości. Polityka rachunkowości musi zatem gwarantować zgodność z tymi przepisami, co zapewnia prawidłową i spójną ewidencję zdarzeń gospodarczych jednostki[1].

Dokument ten obowiązuje przede wszystkim przedsiębiorstwa takie jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy proste spółki akcyjne, a także jednostki sektora publicznego – w tym urzędy, szkoły czy szpitale. Od 2025 roku obowiązek ten rozszerza się wraz z podwyższeniem progu przychodów netto ze sprzedaży do 2 500 000 euro, co w przeliczeniu na złote wynosi około 10 711 500 zł[1][3].

Brak polityki lub jej niezgodność z obowiązującymi regułami może prowadzić do poważnych nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych i wiązać się z ryzykiem sankcji prawnych, co podkreśla wagę prawidłowego opracowania tego dokumentu[1].

Kluczowe elementy polityki rachunkowości

Przy tworzeniu polityki rachunkowości konieczne jest uwzględnienie kilku fundamentalnych elementów, które definiują sposób prowadzenia ksiąg oraz sporządzania sprawozdań finansowych. Wśród nich należy wymienić:

• Zasady wyboru metod wyceny aktywów i pasywów – określają one, jak wyceniane są poszczególne składniki majątku i zobowiązań jednostki;
• Zasady ewidencji księgowej – definiują metody zapisu zdarzeń gospodarczych w księgach;
• Zasady sporządzania sprawozdań finansowych – opisują sposób prezentacji i ujawniania danych w raportach finansowych;
• Metody ustalania wyniku finansowego – wskazują, w jaki sposób obliczany jest zysk lub strata jednostki;
• Reguły dokumentacji i obiegu dokumentów – określają standardy prowadzenia i archiwizacji dokumentacji księgowej.

Dokument ten powinien również uwzględniać specyfikę branży oraz wielkość i charakter działalności jednostki, aby zapewnić efektywną organizację pracy działu księgowości i jednolitość stosowanych metod ewidencji[1][2].

Proces tworzenia polityki rachunkowości zgodnie z aktualnymi przepisami

Tworzenie polityki rachunkowości jest procesem wieloetapowym, który musi uwzględniać aktualne przepisy prawne oraz potrzeby jednostki. Najważniejsze kroki to:

1. Analiza obowiązujących przepisów – zwłaszcza po ostatnich nowelizacjach z grudnia 2024 roku i zmianach wchodzących w życie od 2025 roku, takich jak podwyższenie progu przychodów netto do 2 500 000 euro (około 10 711 500 zł)[2][3];
2. Określenie metod i zasad ewidencji księgowej – dopasowanych do profilu działalności i wymagań branżowych jednostki, z uwzględnieniem specyficznych potrzeb w zakresie wyceny aktywów, amortyzacji czy rozliczeń międzyokresowych;
3. Dokumentacja sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych – dokładne opisanie metod wyceny, prowadzenia ewidencji, tworzenia dokumentacji i sporządzania sprawozdań finansowych;
4. Formalne zatwierdzenie polityki – wprowadzenie dokumentu od początku roku obrotowego, zgodnie z wymogami aktualizacji i zatwierdzania[2].

Podkreślić należy, że każda aktualizacja polityki rachunkowości wymaga formalnej akceptacji i musi obowiązywać od początku kolejnego roku obrotowego, co zapewnia jej prawidłowe wdrożenie w praktyce działalności jednostki[2].

Aktualizacja i dostosowanie polityki rachunkowości do zmian prawnych

Zmiany regulacji prawnych, zwłaszcza wejście w życie nowych przepisów od 2025 roku, powodują konieczność regularnej aktualizacji polityki rachunkowości. Obowiązek ten dotyczy przede wszystkim dostosowania do podwyższonego progu przychodów netto oraz wymagań narzuconych dla przejrzystości i rzetelności danych finansowych, szczególnie w sektorze publicznym[1][2].

W praktyce oznacza to coroczną weryfikację i formalne zatwierdzanie dokumentu. Niezastosowanie się do tych wymogów może prowadzić do nieprawidłowości w sprawozdaniach oraz skutkować sankcjami prawnymi. Jednocześnie odpowiednio zaktualizowana polityka wspiera efektywne zarządzanie księgowością i podnosi jakość sprawozdań finansowych[2].

Znaczenie polityki rachunkowości dla zarządzania finansami jednostki

Posiadanie dobrze opracowanej i aktualizowanej polityki rachunkowości ma wymierny wpływ na organizację pracy całego działu księgowości oraz jakość prowadzonej ewidencji i sprawozdań finansowych. Zapewnia jednolitość stosowanych metod wyceny i rozliczeń, co przekłada się na transparentność i wiarygodność danych finansowych. Szczególnie w jednostkach sektora publicznego rośnie znaczenie tych parametrów, co jest zgodne z kierunkami rozwoju regulacji prawnych[1][2].

Poprawnie przygotowana polityka stanowi fundament rzetelności księgowości i jest narzędziem, które pomaga kierownictwu w podejmowaniu świadomych decyzji finansowych, minimalizując ryzyko błędów i sankcji[1][2].

Podsumowanie

Tworzenie polityki rachunkowości zgodnej z aktualnymi przepisami wymaga dogłębnej znajomości ustawy o rachunkowości oraz bieżących zmian w prawie, szczególnie tych wprowadzonych na przełomie 2024 i 2025 roku. Dokument ten musi jasno określać metody ewidencji, wyceny, prowadzenia dokumentacji oraz sporządzania sprawozdań finansowych.

Podwyższenie progów przychodów netto do około 10 711 500 zł od 2025 roku oznacza, że więcej jednostek będzie zobowiązanych do przygotowania lub aktualizacji polityki rachunkowości. Kluczowe jest również formalne zatwierdzanie i wdrożenie polityki na początku roku obrotowego, co gwarantuje zgodność z przepisami i poprawne funkcjonowanie księgowości[1][2][3].

Źródła:

• [1] https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000521658-polityka-rachunkowo%C5%9Bci-kluczowe-zasady-i-elementy
• [2] https://www.inforlex.pl/czasopisma/I02/2025/37/tresc,FOB0000000000006862504,Nowy-rok-to-tez-nowe-zasady-w-polityce-rachunkowosci.html
• [3] https://biz.legalis.pl/zmiany-w-zakresie-rachunkowosci-od-1-stycznia-2025-roku/

Redakcja

Pasjonujemy się designem, gdzie światło łączy się z drewnem, tworząc wyjątkowe kompozycje. Naszym celem jest połączenie tradycji z nowoczesnością, prezentując lampki jako dzieła sztuki. Inspirowanie społeczności w kreowaniu wnętrz pełnych charakteru to nasza misja. Zapal z nami światło z historią i pasją.